Bu ders müzik öğretmeni adaylarının, en az 7 yarıyıl süresince çalmaları gereken Türk veya Batı müziği çalgılarının eğitim ve öğretimini kapsar; öğrencilerin çalgıya olan hâkimiyet ve gelişimlerinin sağlanabilmesi için bire bir öğrenci ile bireysel olarak işlenir. Öğrencilerin seçebileceği çalgılar, aşağıda sunularak dönemsel içerikleri belirtilmiştir:
Akordeon: Akordeon çalgısının tarihsel süreçte gelişim aşamaları ve kullanım allanları ile ilgili bilgilerin aktarılması, piyano klavye üzerinde parmak egzersizler ve uygun seviyede etüd çalışmalarının yapılması, bas klavye yapısını kavrama, ana ses ve akor seslerle ilgili parmak egzersizi ve uygun seviyede etüd çalışmalarının yapılması, sağ el ve sol eli ayrı çalışmalarla geliştirip iki eli eş güdümlü çalabilme kazanımlarını elde etme, düzeyine uygun ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
Bağlama: Bağlama çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Halk Müziği’ndeki yeri ve önemi, teknik özellikleri, bağlama yapımı ve icracıları, bağlama çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, ses alanı ve pozisyonları, bos tellerde teknik seviyeyi geliştirecek sağ el çalışmaları, temiz baskı için egzersiz çalışmaları ve her iki çalışmayı içeren senkron çalışmaları, çeşitli makam dizilerinde dizi, gam, pozisyon çalışmaları yapabilme, Ankara, Orta ve Batı Karadeniz, Orta Anadolu yörelerinden çeşitli halay ve kaşık havaları hakkında bilgi edinme ve yöresel çalım teknikleriyle bu eserleri icra edebilme ve repertuvar oluşturma. Flüt: Flütün öğeleri, flüt çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler, flüt çalmaya uygun duruş ve doğru pozisyon alma. Diyafram, uzun ses, aralık ve gam çalışmaları yoluyla temel flüt teknikleri ve uygulamalı çalışmalar. Düzeyine uygun ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
Gitar: Gitarın oluşum yapısını, ölçülerini ve bölümlerini tanıma. Öğrencinin fiziksel özelliklerine uygun gitarın tutuş pozisyonun belirlenmesi. Çalgı öğrenme süreci, çalgı öğrenme sürecinde sistemli ve düzenli çalışma alışkanlığı edinmenin önemi, klasik gitarın gelişimine tarihsel bakış, gitar çalma pozisyonuyla ilgili çeşitli yaklaşımlar, parmakları çalma pozisyonda konumlandırma ve temel hareket mekaniği, parmak bağımsızlığına yönelik çalışmalar, apoyando, tirando, arpej teknikleri ve bu teknikleri içeren dizi, etüt ve müzikal parçaları seslendirme, klasik gitar müziğindeki başlıca eserler ve bu eserleri dinleme, gitarda müzikal ifade araçları ile ilgili sorgulamalar. Tırnak şekillerini tanıma, kişiye uygun olan şekli belirleme, törpüleme yöntemlerini öğrenme.
Kabak Kemane: Kabak Kemane çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Halk Müziğindeki yeri, Kabak Kemane’nin yapımı ve başlıca icracıları, Kabak Kemane çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, Kabak Kemane’de akort, ses alanı ve pozisyonları, açık tellerde, uzun seslerle entonasyon, vibrasyon, gam çalışmaları ve kromatik ses egzersizleri ve usul çalışmaları, Düz Kerem, Yahyalı Kerem dizilerinde gam çalışmaları, zeybek formunun tanımlanması ve örnek eserlerinden dinletiler, ağır ve yarı ağır zeybek örnekleriyle, Ege ve İç Ege’den seçilen örneklerin tanıtılması ve tavrının geliştirilmesi ve yorumlanması, gurbet havalarına yönelik çalışmalar, bölünmüş yay çalışmaları ve bunlara yönelik repertuvar çalışması.
Kanun: Kanunda tutuş, oturuş, el-parmak-bilek-dirsek-kol pozisyonları ve açıları, bacakların açısı, sağ el-sol el ayrı ayrı ve birlikte kullanılan etütlerle mızrap vuruşlarının kavratılması, farklı tartım kalıplarında sağ el-sol el kullanımı, tek tel üzerinde etütler, gam, arpej çalışmaları, mandal kullanımına giriş, makamsal etütler. Kaval: Kaval çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Halk Müziğindeki yeri, kaval yapımı ve başlıca icracıları, kaval çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, horlatma tekniğine giriş ve bu teknik içerisinde serbest ve ölçülü uzun ses çalışmaları, Horlatma tekniği için birlik, ikilik, dörtlük ve sekizlik nota değerlerini ihtiva eden çalışmalar, Horlatma tekniğinin geliştirilmesine yönelik 1 oktavlık alan içerisinde egzersizler, Farklı horlatma tonları elde edebilmeye ve dudak hâkimiyeti geliştirmeye yönelik repertuvar uygulamaları, Horlatma tekniğine yönelik genel repertuvar çalışmaları, 1. – 4. kademeler arası geçiş ve repertuvar çalışmaları.
Keman: Keman ve öğeleri, keman çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler. Keman çalmaya uygun duruş alma, kemanı doğru tutma, temel yay tekniklerinden detaşe ve legato çalma teknikleri ve bu tekniklere ilişkin uygulamalar, sol el parmaklarını ilgili seslere doğru olarak düşürme, iki eli eşgüdümlü olarak kullanma, küçük ölçekli ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
Klarnet: Klarnet ve öğeleri, klarnet çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler. Nefes teknikleri üzerine uygulamalar, dudak-diş-parmak pozisyonları üzerine uygulamalar, doğru entonasyonda dizi gam ve arpej çalışmaları, teknik çalışmaların pekiştirilmesi için etüt çalışmalarının yapılması, düzeyine uygun ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
Kontrbas: Kontrbas ve yayın tanıtımı, kontrbas çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler. Kontrbas çalmaya uygun duruş alma, kontrbası ve yayı doğru tutma, boş telde ses üretme, temel yay tekniklerinden detaşe ve legato çalma teknikleri, sol el pozisyonunu ilgili seslerde doğru olarak konumlandırma, iki eli eş güdümlü olarak kullanma, küçük ölçekli ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
Mey: Mey çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Halk Müziğindeki yeri, mey yapımı ve başlıca icracıları, mey çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, Mey’de akort, ses alanı ve pozisyonları, uzun seslerle entonasyon, vibrasyon, gam çalışmaları ve kromatik ses egzersizleri, ve usul çalışmaları, Segah/Muhalif dizisinde uzun hava, açış, sözlü ve sözsüz eser icra etme, Doğu Anadolu bölgesine ait sözlü, sözsüz halaylar ve sallamaların icrası, Orta ve Doğu Karadeniz Bölgelerinde ki horonların icrası.
Ney: Ney çalgısı ve çeşitleri hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Neyzenler Tarihi hakkında genel bilgiler, Türk Müziğindeki yeri, mey yapımı ve başlıca icracıları, Ney çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, Ney’de akort, ses alanı ve pozisyonları, uzun seslerle entonasyon, vibrasyon, gam çalışmaları, ses egzersizleri ve usul çalışmaları, Irak Perdesinde karar eden makamlar hakkında bilgiler, Irak Perdesinde segâh dörtlüsünün icrası, Eviç, Dilkeşhaveran ve Ferahnak Makamlarının öğrenilmesi ve icrası.
Şan: Sesi güçlendirmeye ve ses sınırlarını genişletmeye yönelik ses alıştırmaları ve ses etütleri çalışmaları (oktav, 9’lu, 12’li, sıralı ve atlamalı seslerle legato ve staccato çalışmaları). Müzik öğretmenliğinin gerekleri doğrultusunda, öğrencilerinin seslerini, bulundukları yaş ve eğitim düzeyini dikkate alarak kullandırma becerisi kazandırmaya ilişkin bilgi ve uygulamalar. Erken çocukluk, çocukluk, ergenlik ve gençlik dönemi ile ses değişim dönemindeki (mutasyon) ses özellikleri. Bu dönemlere uygun ses eğitimi çalışmaları, öğrencilerin teknik ve müzikal problemlerinin giderilmesine yönelik çalışmalar.
Tambur: Tambur çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Müziği’ndeki yeri ve önemi, teknik özellikleri, tambur yapımı ve icracıları, tambur çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, ses alanı ve pozisyonları, boş tellerde mızrap çalışmaları, Dügah kararlı makam eserlerinin icra edilmesi. Uşşak, Hüseyni, Hicaz, Saba, Bayati, Muhayyer, Karcığar makamlarını öğrenme, bu makamlarda belirlenen eserleri oktavlarıyla birlikte icra edebilme. Taksim hakkında bilgilenme.
Tar: Tar çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, tar yapımı ve başlıca icracıları, tar çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, Tar’ın akort sisteminin, ikinci çizgideki do (mezzosoprano) anahtarının, etüt ve eserlerde kullanılan çalgıya özel işaretler, Tar’ın ve mızrabın düzgün tutulması ve genel durum, üst-alt mızrap çalışmaları, tremolo çalışmalarına giriş, Tar’da 1. ve 2. pozisyon perdelerinin öğrenilmesi, parmakların bu perdeler üzerine konulması ve hareketi, Tar’da 1. ve 2. pozisyon seslerini içeren etüt ve eser icrası.
Ud: Ud çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelisimi, Türk Müzigi’ndeki yeri ve önemi, teknik özellikleri, ud yapımı ve icracıları, ud çalarken vücudun durumu, oturus ve tutus özellikleri, ses alanı ve pozisyonları, bos tellerde mızrap çalışmaları, I. Pozisyon ve ana kolonlardaki nota yerleri, bos tellerde çeşitli tartım çalısmaları, değisik metronom değerlerinde icra edilmesi. Gerdaniye, Dügah, Hüseyni Aşiran, Kaba Buselik tellerinde değisik tartımlarla mızrap vuruşları, etütlerde dörtlük, sekizlik nota, sus ve işaret değerleri, bütün tellerde I. pozisyonda ana kolonda yer alan notalara sol el dört parmağı da kullanarak mızrap ve baskı çalışmaları, Gerdaniye, Neva, Dügah ve Hüseyni Aşiran tellerinde küçük melodik ezgileri ve etütleri çalma.
Üç Telli Kemençe: Üç telli Kemençe çalgısı hakkında genel bilgiler, tarihi gelişimi, Türk Müziğindeki yeri, Kemençe’nin yapımı ve başlıca icracıları, Kemençe çalarken vücudun durumu, oturuş ve tutuş özellikleri, Üç telli Kemençe’de akort, ses alanı ve pozisyonları, açık tellerde, uzun seslerle entonasyon, vibrasyon, gam çalışmaları ve kromatik ses egzersizleri, ve usul çalışmaları, Nişaburek makamı ve aralıklarını seslendirerek eser icrası, Pençgâh makamı ve aralıklarını seslendirerek eser icrası, Ferahnak makamı ve aralıklarını seslendirerek eser icrası, Nişaburek, Pençgâh ve Ferahnâk makamlarında transpoze yapabilme, Sözlü eserleri icra ve eşlik yeteneğini geliştirme, Geleneksel, modern tavır ve üslubu geliştirme.
Viyola: Viyola ve öğeleri, viyola ve yay tutuşu, viyola çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler, temel yay teknikleri, sol elde 1, 2, 3 ve 4. parmakları tele düşürme alıştırmaları, iki elin eşgüdümlü olarak kullanımı, küçük ölçekli ulusal ve evrensel solo veya eşlikli eserler seslendirme.
Viyolonsel: Viyolonsel ve öğeleri, viyolonsel çalmaya ilişkin temel bilgi ve beceriler. Viyolonsel çalmaya uygun duruş alma, viyolonseli doğru tutma, temel yay tekniklerinden detaşe ve legato çalma teknikleri ve bu tekniklere ilişkin uygulamalı çalışmalar, sol el parmaklarını ilgili seslere doğru olarak düşürüp kaldırma, iki eli eşgüdümlü olarak kullanma, küçük ölçekli ulusal ve evrensel boyuttaki eserleri seslendirme.
|