TDİK (Türk Keneşi)

TÜRK DİLİ KONUŞAN ÜLKELER İŞBİRLİĞİ KONSEYİ (TÜRK KENEŞİ)

 

Türk Konseyi olarak da anılan Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Keneşi), 1992 yılında başlayan ve 17 yılda on kez gerçekleştirilen Türkçe Konuşan Devletler Devlet Başkanları Zirveleri sonucunda, 3 Ekim 2009’da imzalanan ve 17 Kasım 2010’da yürürlüğe giren Nahçıvan Anlaşması’yla kurulmuştur. Türk Keneşi, bölgesel bir uluslararası çatı örgüt olarak yapılanmıştır.

 

Türk Keneşi’nin kuruluş anlaşması olan Nahçıvan Anlaşması dört devlet tarafından imzalanmış, böylelikle örgütün kurucu ülkeleri Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan olmuştur. 2018 yılında Macaristan'ın Gözlemci Üye statüsü kabul edilmiştir. 2019 yılında Özbekistan'ın da üye olmasıyla üye sayısı beşe yükselmiştir. Konsey'in Sekreteryası İstanbul'dadır. Günümüzde Türk Konseyi Dönem Başkanlığı Azerbaycan tarafından yürütülmektedir. Ayrıca 2019 yılından itibaren Konsey kararıyla Nursultan Nazarbayev ömür boyu Onursal Başkan unvanını almıştır.


Türk Keneşi’nin Amaç ve Görevleri:

 

- Taraflar arasında karşılıklı güvenin, dostluk ve iyi komşuluğun güçlendirilmesi,

- Bölge ve bölge dışında barışın sağlanması, güvenlik ve emniyetin güçlendirilmesi,

- Ortak çıkarların söz konusu olduğu dış politika konularında ortak tutumlar benimsenmesi,

- Uluslararası terörizm, ayrılıkçılık, aşırılık ve sınır ötesi suçlarla uluslararası mücadelede eşgüdüm sağlanması,

- Ortak amaçlarla ilgili her alanda etkin bölgesel ve ikili işbirliğinin geliştirilmesi,

- Ticaret ve yatırım için uygun koşulların yaratılması, gümrük işleyişinin, mali ve bankacılık işlerinin kolaylaştırılması,

- Ortak faaliyetlerle kapsamlı ve dengeli bir ekonomik büyüme, sosyal ve kültürel gelişimin amaçlanması,

- Hukukun üstünlüğünün sağlanması, iyi yönetim ve insan haklarının korunması konularının ele alınması,

- Bilim, teknoloji, eğitim ve kültür alanlarında etkileşimin genişletilmesi,

- Kitle iletişim araçlarıyla taraf ülkeler arasında etkileşimin ve daha yoğun bir iletişimin özendirilmesi,

- Hukuki konularda bilgi değişimi ve adli işbirliğinin sağlanması.


Türk Keneşi- İlişkili Kurumlar:

Adı – Kuruluş Yılı

Kuruluş Amacı




TÜRKSOY

(Türk Kültürü Teşkilatı)

 

Kuruluş: 1993

Taraflar arasında bilim, eğitim, kültür ve sanat alanlarında işbirliğinin geliştirilmesini, Türk dünyasının ortak değerlerinin uluslararası seviyede tanıtılarak kitlelere yayılmasını, Türk Dili Konuşan Ülkeler arasındaki kültürel bağların derinleştirilmesini amaçlamaktadır. Azerbaycan, Kazakistan,   Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanları tarafından imzalanan anlaşmayla kurulmuştur.

“Türk Dünyası’nın UNESCO'su”

Merkezi Ankara’dadır.

TÜRKPA

(Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi)

 

Kuruluş: 2008

Türk Dili Konuşan Ülkelerin Parlamentoları arasındaki işbirliğini derinleştirmek amacıyla faaliyet göstermektedir. 21 Kasım 2008 tarihinde İstanbul’da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye Cumhuriyeti Parlamento Başkanları’nın imzalamış olduğu Anlaşma ile kurulmuştur.

Merkezi Bakü’dedir.


TÜRK KÜLTÜR VE MİRAS VAKFI

 

Kuruluş: 2012

Türk Kültürü ve Mirası’nın gerçekleştirilmekte olan faaliyet, proje ve programların desteklenmesi ve finansman katkısı sağlanması yoluyla korunması ve bu alanda gerekli çalışmaların yapılması amaçlanmaktadır. Türk Kültür ve Miras Vakfı, çalışmalarını TÜRKSOY ve Türk Akademisi’yle işbirliği içinde yürütmektedir.

Merkezi Bakü’dedir.





ULUSLARARASI TÜRK AKADEMİSİ

 

Kuruluş: 2012

Türk dili, edebiyatı, kültür, tarih ve etnografyası alanında gerçekleştirilen bilimsel araştırmaların eşgüdümünü ve desteklenmesini amaçlamaktadır. Türk Akademisi bünyesinde ayrıca, Türk halklarının kültürel ve manevi mirasına ilişkin araştırmalar gerçekleştirerek, Türklerin dünya medeniyetine olan katkılarını görünür kılmak hedeflenmektedir. 

Merkezi Astana’dadır.



Son Güncelleme Tarihi:03.03.2020