Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü 2012 yılında kurulmuştur. Eğitim-Öğretim hayatına 2013 yılında, 41 I. öğretim öğrencisi alarak başlamıştır.
2018 yılında; Güneybatı (Oğuz) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları; Güneydoğu (Karluk) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları; Kuzeybatı (Kıpçak) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları; Kuzeydoğu (Sibirya) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları ana bilim dalları olmak üzere dört ana bilim dalına ayrılmıştır.
Bölümümüz 2 profesör doktor, 1 doçent doktor, ikisi yabancı uyruklu 5 doktor öğretim üyesi ve 3 araştırma görevlisi ile hizmet vermektedir.
Bölüm öğrencileri ve öğretim elemanları Erasmus ve Farabi programı kapsamında yurt içi ve yurt dışı bir çok ülkeyle işbirliği ve değişim gerçekleştirmektedir.
Bölümümüzde Çift Anadal ve Yan Dal Programları uygulanmaktadır. Diğer bölümlerden gelen öğrencilere Çift Anadal Programı ile ikinci Lisans Diploması ve Yan Dal Programı ile sertifika verilmektedir. Aynı şekilde bölümümüz öğrencilerinin de diğer bölümlerden ikinci Lisans Diploması ve Yan Dal sertifikası alma hakları vardır.
Zorunlu ve seçmeli derslerden oluşan lisans programını başarı ile tamamlayan öğrenciler Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları lisans diploması alarak mezun olurlar. Bölümümüzden mezun olan öğrenciler özel eğitim kurumlarında öğretmenlik yapabilmektedirler. Formasyon eğitimi aldıkları takdirde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde öğretmen olarak da çalışabilmektedirler.
Programı başarıyla tamamlayan mezunlara Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları alanında lisans diploması verilir.
Öğrencilerin programa kabul edilmeleri için lise ve dengi okul diplomasına sahip olması ve ÖSYM' nin uyguladığı sınavdan ilgili alandan yeterli puanı almış olmaları gerekir.
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'ne göre bazı derslerden muaf olabilirler. Öğrencilerin derslerden muaf olmaları için belirlenen süreler içerisinde derslerden muaf olmak üzere başvurmaları ve fakülte yönetim kurulundan onay almaları gerekmektedir.
Adayların mezun olabilmeleri için, Programda mevcut olan dersleri başarıyla tamamlamaları (toplam 240 AKTS) ve 4.00 üzerinden en az 2.00 ağırlıklı not ortalaması elde etmesi gerekmektedir.
Programdan mezun olan öğrenciler Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'ne göre gerekli koşulları sağlaması durumunda lisansüstü eğitim ve öğretime devam edebilirler.
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesinde yapılan sınavlar Bologna sürecinde öğrenci iş yüküne uygun olarak Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'ne göre yapılır.
Bölümümüzde bilimsel çalışmalar yoğun olarak yapılmaktadır.
Çağdaş Türk dili alanı, Balkanlardan Büyük Okyanusa, Kuzey Buz Denizinden Tibet'e kadar uzanan yaklaşık on bir milyon kilometre karelik geniş bir alandır. Hem tarihî akışı içinde dilin kendi tabiatından kaynaklanan değişmeler hem de coğrafya, farklı sosyo - kültürel çevrelerle ilişki vb. dış faktörlerle Türk dili, bütün dillerde olduğu gibi bir yandan değişmiş, bir yandan da kollara, diyalektlere ayrılmıştır. Diyalekt farklılıklarının derecesinin 20. yüzyıl öncesi dil tarihinde önemli olduğunu söylemek oldukça güçtür. Ancak bu durumun, bugün de devam ettiğini dile getirmek gerçeği tam yansıtmaz. 20. yüzyıl Türk dili alanı dışarıdan şuurlu dil planlamalarına tâbi tutulduğu bir yüzyıldır. Genel Türk dilinin lehçelerini “dil” konumuna getirme yönünde çalışmalar olarak tanımlanabilecek Sovyet dönemi merkezî dil planlaması çalışmaları ve buradan geçerek bu dil planlaması kapsamındaki mahallî uygulamalar 20. yüzyılda Türk lehçeleri arasındaki anlaşılabilirlik oranının düşmesine yol açan önemli dış faktörlerden biri olmuştur. Öte yandan, Rus dilinin bir üst dil olarak bütün sosyo - kültürel ve ekonomik, resmî olarak-olmayarak bütün kurumlarda konuşulması, yazılması, kısaca kullanılması Sovyet alanı Türk dilinin çeşitli lehçelerini konuşanları ana dili kaybı tehlikesiyle karşı karşıya da getirmiş, kısıtlı ana dili kullanımı Türk lehçelerinin tabiî gelişmelerini önlemiştir. Lehçeler arası etkileşimin de ortadan kalkmış olması Türk lehçeleri arasındaki ayrılıkların keskinleşmesine yol açmıştır. Iletişimin bütünüyle Rusça'da yapılması da, böylece lehçe ayrılıklarını gösteren özelliklerin farklı lehçe grubu üyeleri tarafından fark edilmesini de önlemiştir. Bugün Türk lehçelerinin büyük bir kısmı devlet dili, yazı dili, edebî dil, edebiyat dili, vb. konumlarında kullanılmaktadır: Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan Cumhuriyetleri; Rusya Federasyonu içinde Tataristan, Başkurdistan, Çuvaş, Kabartay-Balkar, Karaçay-Çerkes, Dağıstan, Tuva, Saha (Yakut), Altay, Hakas Cumhuriyetlerinde, bu cumhuriyetlerin adıyla aynı adı taşıyan Türk lehçeleri bu sayılan cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet ve/veya muhtar cumhuriyetlerde belirtilen statüye sahiptir. Çin Halk Cumhuriyeti' nde özellikle Doğu Türkistan bölgesinde yaşayan “azınlık millet statüsündeki” Uygur Türklerinin de dil kullanım seviyeleri Sovyet dönemi Türk lehçeleri dil durumuna benzerlik gösterir.