Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü tarafından yürütülen “Mikro-Nanoteknoloji ile Sıcaklık Kontrolü” isimli çalışma ile birlikte ısı artık kontrol altına alınabilecek. Tekstil, ambalaj ve inşaat gibi sektörlerde uygulama yapılabilecek olan çalışma ile ortam sıcaklığı istenilen aralıkta tutulabilecek.
Çalışma ile birlikte uygulama yapılan ortamda sıcaklık artışıyla oluşan ısı fazlalığı depolanacak ve sıcaklık konfor sıcaklığının altına düştüğünde depolanan ısı ortama geri verilecek. Böylece ortamın sabit bir sıcaklık aralığında kalması sağlanacak.
Ambalaj sektöründe kullanılmasıyla birlikte gıdalar için en uygun ısıyı ambalajı sağlayarak ısıtma ve soğutma işlemi yapacak. Böylece gıdaların tüketim süresi de uzayacak. Tekstil sektöründe ise üşütmeyen ve terletmeyen kumaşlar elde edilecek. Aynı sistemin binaların yapı malzemelerinde de kullanılarak büyük oranda enerji verimliliği sağlanması planlanıyor.
Niğde Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarında projeyi yürüten Yrd. Doç. Dr. Yeliz Konuklu, yaptığı açıklamada, TÜBİTAK tarafından desteklenen "Mikro Kapsüllenmiş Faz Değiştiren Madde İçeren Sıcaklık Kontrollü Ambalajların Gıdalarda Kullanımı" adlı proje kapsamında, "akıllı ambalaj" geliştirdiğini söyledi.
Çalışmalarını, üniversitenin Nanoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Termal Enerji Araştırma Laboratuvarında yürüttüğünü belirten Konuklu, geliştirdikleri ambalaj sayesinde gıda sektöründe yaşanan israfın önleneceğini ve depolama şartlarının daha güvenli hale geleceğini kaydetti.
Bu projenin Türkiye'de ilk olma özelliği taşıdığını belirten Konuklu, şunları söyledi:
"Projenin çıkış amacı sıcaklık kontrollü ambalajların üretilmesiydi. Günümüzde bu ambalajların büyük önem taşıdığını düşünmekteyiz. Çünkü birçok gıda maalesef daha kullanılmadan bozulmaktadır. Bunun da en büyük sebepleri ise artan sıcaklıklar ve depolama şartlarından etkilenmesi. Örneğin günlük hayatımıza baktığımızda marketten aldığınız bir tavuk, çok basit bir şekilde eve ulaşıncaya kadar bozulabiliyor. Bizim hedefimiz sıcaklık kontrollü ambalajların üretilmesiyle ambalaj içerisindeki ürünü sahip olduğu erime noktasındaki sıcaklıkta tutmak."
FDM'li ambalaj ile klasik ambalajları test ettiklerini dile getiren Konuklu, elde edilen ilk sonucun akıllı ambalajın, ürünleri 2 saat boyunca dış sıcaklık değişiminden koruduğunu vurguladı.
Tekstil ve inşaat sektöründe de kullanılacak
Yeni enerji kaynaklarına yönelmek yerine mevcut enerji kaynaklarının değerlendirilmesinin gerektiğini vurgulayan Konuklu, bunun yeni teknolojilerden biri olan FDM'lerle gerçekleştirilebileceğini söyledi.
Kullanılacak malzemelerin iyi bir termal enerji depolama özelliği olması halinde maksimum enerji sağlanabileceğini belirten Konuklu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Binanın dış yüzeyine eklenmiş olan bir malzemeyi düşünürsek, sıcaklığın artmasıyla birlikte FDM eriyecek ve o esnada artan sıcaklıktan kaynaklanan fazla ısı depolanacak. Akşam saatlerinde sıcaklığın düşmeye başlamasıyla birlikte depolanan ısı ortama tekrar geri bırakılarak bu şekilde binanın ihtiyacı olan ısıtma ve soğutma yükü minimize edilebilecek. Tekstil ürünlerinde de yine aynı şekilde kumaşa uygulanabilecek."
